Wat is knieartrose?
Het kniegewricht zit ingewikkeld in elkaar. Het kniegewricht zorgt voor de verbinding tussen de boven- en onderbeen. Erf zit een laagje kraakbeen tussen de botten. Dit kraakbeen zorgt ervoor dat uw botten tijdens een beweging niet tegen elkaar aan wrijven, het dient als een soort stootkussen.
Als de hierboven besproken laag kraakbeen dunner is dan normaal, dan spreken we van artrose in de knie (ofwel gonartrose). Ook is hierdoor het slijmvlies in het gewricht ontstoken. Gevolg is dat de botten bij beweging tegen elkaar ‘glijden’, wat natuurlijk voor pijn en minder soepele bewegingen zorgt.
Wat zijn de symptomen van knieartrose?
Pijn en stijfheid in uw knie zijn de meest voorkomende symptomen van knieartrose. Deze pijn en/of stijfheid komt duidelijk naar voren als u de knie weer gebruikt na een lange periode rust. Vaak ervaart u de pijn en stijfheid in de ochtend, na een nacht rust. Ofwel: ‘ochtendstijfheid’ genoemd. De pijn/stijfheid zakt vaak na 10 tot 30 minuten.
Tevens kunnen onderstaande symptomen aanwezig zijn:
- Bij het zwaar belasten van de knie kan extra pijn worden ervaren, bijvoorbeeld traplopen.
- Een krakend geluid wanneer de knie wordt gebogen.
- Het opzwellen van de knie.
- De knie kan minder soepel worden gebogen. Dit kan optreden als u bijvoorbeeld hurkt.
- Het ‘op slot’ schieten van de knie tijdens beweging.
- Het ‘breder’ worden van de knie. Dit komt door de extra botgroei aan de buitenkant van het kniegewricht.
Als er sprake is van knieartrose kunnen/hoeven bovenstaande symptomen niet altijd aanwezig te zijn. Sommige symptomen kunnen in bepaalde periodes duidelijker aanwezig zijn en na een tijdje weer minder worden of zelfs verdwijnen.
Hieronder de oorzaken van artrose in de knie
Knieartrose komt het meeste voor bij mensen die 50 jaar zijn of ouder. Een normale ontwikkeling bij het ouder worden is namelijk het afnemen van het kraakbeen in de gewrichten. Hierdoor hebben vrijwel alle mensen die ouder zijn dan 75 te maken met artrose in één of meerdere gewrichten.
Echter kan op jonge leeftijd artrose in de knie ook voorkomen. Dat kan ontstaan na het beschadigen van de knie na bijvoorbeeld een ongeluk, wat tevens het kraakbeen in het kniegewricht aantast.
Bij aangeboren afwijking in de knieën, bijvoorbeeld X-benen of O-benen, kan dit een verkeerde houding veroorzaken. En dat kan weer leiden tot een extra toename in het gewricht van de knie, wat knieartrose tot gevolg kan hebben. Wat ook de kans op knieartrose kan vergroten is overgewicht, dat leidt namelijk tot extra belasting van het kniegewricht.
Hoe kan knieartrose worden behandeld?
Wanneer het kraakbeen in de knie eenmaal weg is, kan dit door het eigen lichaam niet meer worden aangemaakt. Artrose gaat dan ook niet meer over. De behandeling van knieartrose richt zich vooral op het ‘gezond’ houden van het nog aanwezige kraakbeen en de bestrijding van de pijn.
- Blijven bewegen in cruciaal en tevens het belangrijkste advies bij knieartrose. Door middel van beweging wordt de opname van voedingsstoffen gestimuleerd en afvalstoffen worden afgevoerd, dat heeft een gunstig effect op het kraakbeen.
- Zwemmen en fietsen zijn bijvoorbeeld sporten waarbij de knie beweegt, minder/minimaal wordt belast. Als richtlijn kan worden aangehouden om 30 minuten per dag te bewegen. Let op dat het kniegewricht nooit teveel belast en ‘luister’ hierbij goed naar het lichaam.
- Is er sprake van overgewicht? Dan kan het helpen om af te vallen zodat de knie minder wordt belast. U kunt hiervoor eventueel terecht bij een diëtist.
- Bij pijn kunt u paracetamol innemen. Houdt u daarbij wel altijd aan de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid.
- Tevens kunt u ibuprofen of diclofinac gel smeren op de pijnlijke plekken bij uw knie.
- Ook kan worden overgegaan op een operatie als de klachten blijven aanhouden. Een voorbeeld hiervan is om een knieprothese te plaatsen. Echter worden dergelijke operaties weinig uitgevoerd bij mensen jonger dan 50 jaar. Er bestaat namelijk een grote kans dan de prothese later opnieuw moet worden vervangen.
Oefeningen bij knieartrose
Het dagelijks repeteren van oefeningen thuis is goed. Hiermee wordt de stijfheid en daarbij behorende pijn op lange termijn vermindert. Let goed op dat u tijdens het uitvoeren van de oefeningen niet teveel pijn voelt. U kunt bij uw huisarts of fysiotherapeut terecht voor advies met betrekkingen tot de oefeningen.
Het stretchen van de kuitspieren
Ga helemaal rechtop staan en zet de ene voet 30cm voor de andere voet. Houdt het achterste been gestrekt, terwijl u door uw voorste been buigt. Blijf 30 seconden in deze houding staan en wissel daarna van been. Herhaal dit 5 tot 10 keer per been.
Het stretchen van het bovenbeen
Ga helemaal rechtop staan met de voeten uit elkaar (op heupbreedte). Pak met de rechterhand het scheenbeen vast en breng de rechterhak omhoog. Blijf enkele seconden in deze houding staan en wissel daarna van been. Herhaal dit 5 tot 10 keer per been. Mocht het vastpakken van uw scheenbeen niet lukken, dan kunt u eventueel een (hand)doek gebruiken als extra hulp. Vouw daarbij de handdoek om het onderbeen en pak vervolgens de uiteinden van de handdoek vast om de voet omhoog te brengen.
Hamstring stretchen
Ga helemaal rechtop staan en plaats, bijvoorbeeld met een krukje, de voet van uw been waarin u artrose heeft op een kleine verhoging. Houdt vervolgens het been gestrekt, zodat de hiel in het krukje duwt en de tenen omhoog wijzen. Tevens buigt u de andere knie en gaat u met gestrekte rug naar voren. Blijf deze positie aanhouden totdat de stretch voelbaar is aan de achterzijde van het bovenbeen. Herhaal dit 5 tot 10 keer.